છઠનો તહેવાર 28 ઓક્ટોબર 2022થી શરૂ થશે અને 31 ઓક્ટોબર 2022ના રોજ ઉગતા સૂર્યને અર્પણ કર્યા બાદ સમાપ્ત થશે. છઠનો તહેવાર એ સૂર્ય ભગવાન અને પ્રકૃતિ સાથે સંકળાયેલો તહેવાર છે, જે વૈદિક સમયથી ઉજવવામાં આવે છે.

હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ છઠ મહાપર્વ કાર્તિક શુક્લ પક્ષના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે.

લોક-શ્રદ્ધાનો તહેવાર છઠ હિન્દુઓનો મુખ્ય તહેવાર માનવામાં આવે છે. તે મુખ્યત્વે બિહાર, પૂર્વી ઉત્તર પ્રદેશ અને ઝારખંડમાં ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ આ તહેવાર સાથે જોડાયેલી શ્રદ્ધા અને મહત્વને કારણે હવે દેશ-વિદેશના ભારતીય મૂળના લોકો આ તહેવારની ઉજવણી કરે છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ છઠ મહાપર્વ કાર્તિક શુક્લ પક્ષના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. જે સંપૂર્ણ 4 દિવસ સુધી ચાલે છે.

આ વર્ષે છઠનો તહેવાર 28 ઓક્ટોબર 2022થી શરૂ થશે અને 31 ઓક્ટોબર 2022ના રોજ ઉગતા સૂર્યને અર્પણ કર્યા બાદ સમાપ્ત થશે. છઠનો તહેવાર એ સૂર્ય ભગવાન અને પ્રકૃતિ સાથે સંકળાયેલો તહેવાર છે, જે વૈદિક સમયથી ઉજવવામાં આવે છે.

આચાર્ય ગુરમીત સિંહ જીના જણાવ્યા અનુસાર છઠ પર્વનું વર્ણન મહાભારત અને રામાયણમાં પણ જોવા મળે છે. એવું કહેવાય છે કે, જ્યારે પાંડવો જુગારમાં આખું રાજ્ય હારી ગયા ત્યારે દ્રૌપદીએ ચાર દિવસ સુધી આ વ્રત રાખ્યું હતું. કેટલીક દંતકથાઓ અનુસાર, માતા સીતાએ છઠનો તહેવાર પૂર્ણ કર્યો હતો. છઠના તહેવારની શરૂઆત અને મહત્વ વિશે પુરાણોમાં ઘણી સમાન વાર્તાઓ જોવા મળે છે. પરંતુ રાજા પ્રિયવ્રત સાથે સંબંધિત છઠ તહેવારની વાર્તા સૌથી વધુ લોકપ્રિય છે. કહેવાય છે કે, આ વાર્તા જાણ્યા પછી જ તમે છઠ વ્રતનું મહત્વ સમજી શકશો.

છઠ તહેવાર સાથે સંબંધિત રાજા પ્રિયવ્રતની વાર્તા

છઠ તહેવારની દંતકથા અનુસાર, રાજા પ્રિયવ્રત અને તેની પત્નીને કોઈ સંતાન નહોતું. આ વાતથી રાજા અને તેની પત્ની બંને હંમેશા દુઃખી રહેતા. સંતાનની ઈચ્છા સાથે રાજા અને તેની પત્ની મહર્ષિ કશ્યપ પાસે પહોંચ્યા. મહર્ષિ કશ્યપે એક યજ્ઞ કર્યો અને પરિણામે પ્રિયવ્રતની પત્ની ગર્ભવતી થઈ, પરંતુ નવ મહિના પછી, રાણીએ જે પુત્રને જન્મ આપ્યો તે મૃત જન્મ્યો. આ જોઈને પ્રિયવ્રત અને રાણી ખૂબ જ દુઃખી થઈ ગયા.

બાળકના દુઃખને કારણે રાજાએ પુત્ર સાથે મળીને સ્મશાનમાં આત્મહત્યા કરવાનું મન બનાવી લીધું. જેમ જ રાજાએ પોતાનો જીવ છોડવાનો પ્રયાસ કર્યો, ત્યારે એક દેવી પ્રગટ થયા, જે માનસની પુત્રી દેવસેના હતી. દેવીએ રાજાને કહ્યું કે, તે બ્રહ્માંડની મૂળ પ્રકૃતિના છઠ્ઠા ભાગમાંથી જન્મી છે. તેણે કહ્યું ‘હું ષષ્ટિ દેવી છું’. જો તમે મારી પૂજા કરશો અને બીજાને પણ એમ કરવાની પ્રેરણા આપશો તો હું પુત્ર રત્ન આપીશ. રાજાએ દેવી ષષ્ટિની આજ્ઞાનું પાલન કર્યું અને કારતક શુક્લ પક્ષની ષષ્ઠી તિથિના દિવસે સંપૂર્ણ વિધિપૂર્વક વ્રત રાખીને દેવી ષષ્ઠીની પૂજા કરી. વ્રત-પૂજાની અસર અને દેવી ષષ્ટિના આશીર્વાદથી રાજાને પુત્ર પ્રાપ્ત થયો. એવું કહેવાય છે કે, રાજાએ આ વ્રત કારતક શુક્લ ષષ્ઠીના દિવસે રાખ્યું હતું અને ત્યારથી છઠ પૂજા શરૂ થઈ હતી.

 27 Oct, 2024  ધર્મ

  • #Mahaparva
  • #Chhath
  • #began
  • #popular
  • #story
  • #associated
  • #Priyavrata

You Can Share It :

  •  Facebook
  •  Twitter
  •  WhatsApp